Blog ‘Het Virtuele Museum: Revalideren met Augmented Reality’

Binnen de geriatrische revalidatiezorg (GRZ) kom je een variatie aan doelgroepen tegen waar wij als zorgprofessionals goed op moeten inspelen. Dat is niet altijd makkelijk want als zorgprofessional heb je mogelijk wel de kennis en ervaring om de juiste behandeling aan te bieden, maar of dit ook echt past bij de wensen en behoeften van de revalidant is soms de vraag.

Bij mensen die een neglect hebben als gevolg van een CVA is dit nog lastiger. Zij negeren namelijk onbewust hun aangedane zijde en/of ruimte waardoor hun dagelijkse functioneren in negatieve zin wordt beïnvloed. Ze lopen bijvoorbeeld tegen voorwerpen aan, negeren mensen en verwaarlozen één zijde van hun lichaam. De ergotherapeutische behandeling voor mensen met neglect is gericht op de bewustwording en het leren compenseren van neglect tijdens alle dagelijkse activiteiten. Wij stimuleren de revalidant om naar de aangedane zijde te kijken (visueel scannen) zodat er meer aandacht voor die zijde wordt gecreëerd en zij hierdoor adequater en veiliger kunnen functioneren. Door het verminderde ziekte-inzicht van de revalidant begrijpen ze vaak niet waarom dit nodig is en wijten de problemen die worden veroorzaakt door het neglect juist aan andere factoren zoals verminderde mobiliteit of door de omgeving.  

Quotes van revalidanten: “Dat paaltje stond er ineens”; “Ja dat komt omdat mijn been sleept”; “Ze hebben mijn spullen verplaatst”.

Dit is een van de redenen geweest waarom ik, Judy Bakker ergotherapeut bij zorgorganisatie Omring, hier onderzoek naar wilde gaan doen. Want er moet toch een manier zijn om de behandeling prettiger te maken, en beter te laten aansluiten bij deze doelgroep? Tijdens mijn masterstudie Digitale Innovatie in Zorg en Welzijn heb ik meer empathie voor de doelgroep gekregen door me te focussen op hun ervaringen en wensen met betrekking tot het revalidatieproces. Vanuit hier ben ik samen met de doelgroep en een groep ergotherapeuten gaan zoeken naar een passende oplossing. Na veel verschillende prototypes te hebben uitgeprobeerd is er uiteindelijk een app ontwikkeld waarbij gebruik is gemaakt van een technologie die nog niet bij deze doelgroep wordt gebruikt namelijk Augmented Reality (AR) met behulp van de HoloLens™van Microsoft. De HoloLens™is een AR-bril die de mogelijkheid biedt om in de eigen context bepaalde vaardigheden te oefenen door het toevoegen van virtuele beelden. De app bestaat uit een nostalgisch museum waarbij je op zoek moet gaan naar virtuele schilderijen in de eigen omgeving. Op deze manier stimuleer je de revalidanten op een leuke manier om de omgeving te scannen zonder dat de nadruk ligt op het neglect. Wanneer het schilderij wordt gezien door de revalidant dan wordt het schilderij levensecht en laat de app een filmpje van vroeger zien. Als er een schilderij over het hoofd wordt gezien, zorgt de gids van het museum ervoor dat je toch nog even extra goed om je heen gaat kijken, dit zorgt voor een trainingscomponent. Op dit moment wordt er een vervolgonderzoek opgezet samen met het LUMC Leiden om de app verder door te ontwikkelen, zodat de bruikbaarheid voor de verschillende niveaus van functioneren van de doelgroep wordt verbeterd en het museum per revalidant nog leuker wordt gemaakt. Vervolgens zal er een effectiviteitsonderzoek plaatsvinden. 
Wat ga jij doen om de zorg passend te maken voor de revalidant?

7 maart 2019

Judy Bakker MA, ergotherapeut en junior onderzoeker bij Omring/GRZPLUS, Lutjebroek.