Blog ‘Extra power door Samen Revalideren’

Ook op zoek naar een manier om de partner of andere naasten van de revalidant te betrekken bij de revalidatie? In De Hoogstraat hebben we afgelopen jaar het Samen Revalideren Pad (SRP) ontwikkeld en naar tevredenheid in gebruik genomen op de neuro-afdeling. 

Voordat we iets konden gaan ontwikkelen was het nodig om te analyseren wat er allemaal op naasten afkwam tijdens het gehele revalidatietraject. We hebben met alle disciplines op een rijtje gezet op welke manieren we de naasten of mantelzorgers betrekken en wanneer we wat precies van hen verwachten. En dat was veel! 
We zijn alle momenten gaan ordenen en hebben hierin prioriteiten gesteld en keuzes gemaakt. Aan de hand van een overzichtelijke SRP-afsprakenkaart bieden we nu duidelijkheid aan de naasten. Ze zien wanneer zij, naast de gewone bezoekmomenten, in de eerste 4 weken van opname, verwacht worden om mee te revalideren. Een manier om te leren hoe ze de revalidant bij kunnen staan in de revalidatie. Die betrokkenheid is in het belang van die revalidant, maar zeker ook in het belang van naasten zelf. Ook zij moeten hun weg gaan vinden. In het SRP worden ze gehoord en hun doelen worden meegenomen. Dit bereidt hen samen met de revalidant optimaal voor op het ontslag naar de thuissituatie.

Die afsprakenkaart biedt dus een tijdspad aan en wordt op de opnamedag persoonlijk overhandigd en toegelicht door de maatschappelijk werker. In overleg worden de data voor de Samen Revalideren afspraken geprikt. Hiermee is er overzicht en kan de naaste vooruit plannen. Het (mee)revalideren vraagt veel en er is gebleken dat deze helderheid op prijs wordt gesteld.

Hoe ziet het Pad eruit?
In de eerste week van opname is er een voorlichtingsbijeenkomst voor de nieuw opgenomen revalidanten en hun naaste(n). Hier wordt onder andere uitgelegd hoe de revalidant met behulp van alledaagse handelingen op onze afdeling uitgedaagd wordt om de hele dag door te oefenen; zelf en/of met verpleegkundigen en therapeuten. Én hoe de naaste hier een belangrijke rol in kan hebben. 
Voor de tweede week wordt er een Samen Revalideren Dag (SRD) gepland, een mooie gelegenheid om de behandelaars te leren kennen, mee te doen en om beter inzicht en overzicht over de revalidatie te krijgen. Op zo’n SRD kan de naaste, binnen zijn eigen mogelijkheden en belastbaarheid, van ‘s ochtends 8 uur tot ‘s middags 17 uur de revalidant volgen.
In de derde week staat een huisbezoek van de ergotherapeut samen met de revalidant en zijn naaste gepland. De woning en mogelijkheden thuis worden besproken en in kaart gebracht.
In de vierde week is er opnieuw een Samen Revalideren Dag. Die dag is ook de teambespreking, waar revalidant en naaste  bij aanwezig zijn. Hier worden de doelen van het revalidatietraject van die persoon besproken. Deze manier van vergaderen samen met revalidant en familie of andere naasten geeft voor alle partijen veel inzicht en daarmee een revalidatie op maat.
Op de afsprakenkaart worden ook 4 avondbijeenkomsten genoteerd; speciaal voor de partners van alle revalidanten die op dat moment op de neuro-afdeling klinisch revalideren. 

Een succesvolle aanvulling.
Sinds de invoering van het SRP is gebleken dat naasten veel vanzelfsprekender en gemakkelijker aansluiten bij de revalidatie; ze blijken meer gewend te zijn aan Samen Revalideren. We zien dat ze ook na de eerste 4 weken regelmatig bij de therapieën of zorg aanwezig zijn. Vragen worden gesteld, lijntjes zijn kort. Ze geven aan dat ze zich gehoord en gesteund voelen en dat ze goed worden voorbereid op het weekendverlof en op het uiteindelijke ontslag.

De ontwikkeling en de borging van deze innovatie staat onder supervisie van de Knowledge brokers en de speciaal samengestelde werkgroep. Hier maken ook een oud-revalidant en haar naaste deel van uit. 
Trots op het resultaat, dat ons zelfs de Innovatieprijs van het KennisnetwerkCVA heeft opgeleverd, zijn we steeds alert op mogelijk verdere ontwikkeling van de SRP-werkwijze.

En in de GRZ?
Ook in de geriatrische revalidatie is er veel aandacht voor intensivering van zorg na een beroerte, zo wordt er al in veel instellingen revaliderend gewerkt. Deze werkwijze, ook wel bekend als therapeutisch klimaat of revalidatie klimaat, heeft op veel neurorevalidatie-afdelingen heel wat voeten in aarde (gehad). Het is een cultuurverandering met de nodige tijds- en veranderinspanningen. Belangrijk om deze manier van intensieve revalidatie met alle zorgprofessionals van het neuro-team uit te dragen. Zo werk je met elkaar aan het herstel na een beroerte. 
Daar hoort het Samen Revalideren Pad dus ook bij. Uit de literatuur blijkt immers: Hoe meer aandacht voor de mantelzorger in de revalidatiefase hoe beter het met hen en hun naaste gaat in de chronische fase. Als het in de MSR werkt; dan kan dat in de GRZ ook!

Voelt u na het lezen van deze blog de Power om ook een Samen Revalideren Pad te gaan ontwikkelen? Laat ons weten welke stap u als eerste gaat nemen. 
Ga deze Samen Revalideren-uitdaging aan, en zie ook uw cliënten en mantelzorgers samen aan de slag gaan! 

14 januari 2020

Eugénie Brinkhof, fysiotherapeut en knowledge broker op neurorevalidatie-afdeling De Hoogstraat Revalidatie, Utrecht en docent cursus neurorevalidatie/CVA, Nederlands Paramedisch instituut (NPi)