Hoogleraren revalidatiegeneeskunde

Maandag 25 mei 2020
De hoogleraren revalidatiegeneeskunde én revalidatieartsen Anne Visser-Meily en Jan Geertzen doen een klemmende oproep in een artikel in Medisch Contact: ‘Nu Is De Revalidatiesector Aan Zet’ bij het revalideren van COVID-19-patiënten.

Er is de afgelopen jaren veel geleerd van het organiseren van netwerkzorg vanuit de beroertezorg. Aanvankelijk werd er een beroerteketen opgetuigd om de doorstroming uit het ziekenhuis naar het (geriatrisch) revalidatiecentrum te bevorderen en om de samenwerking tussen de GRZ en de MSR te verbeteren.
Ditzelfde netwerk kan ook nu voor de zorg voor patiënten met ic/covid-19 worden ingezet: revalidatieafdeling in het ziekenhuis, transferbureau, GRZ zoals die in gespecialiseerde verpleeghuizen wordt geleverd, eerstelijnsverblijf (ELV) in zorgcentra, MSR zoals die in revalidatiecentra wordt geleverd, huisartsen en fysiotherapeuten en andere eerstelijnszorgverleners.

Iedere schakel heeft zich nu in zeer korte tijd voorbereid op deze nieuwe groep patiënten, protocollen geschreven en gedeeld, mankracht vrijgespeeld om extra in te zetten, er is een gezamenlijke triage georganiseerd, nazorgpoli’s worden georganiseerd in ziekenhuizen en in de GRZ en MSR zijn zowel extra plaatsen als behandelruimten gecreëerd met sluizen en andere noodzakelijke voorzieningen.
Veel ervaringen uit de beroertezorg komen nu goed van pas. Wat zijn de geleerde lessen?:
– MSR en GRZ gezamenlijk triageren, 
– Zet revaliderend werken (revalidatieklimaat) in van IC tot huis
– Leg gegevens van fysieke, cognitieve, gedragsmatige en participatieproblemen systematisch vast door de hele keten gedurende het 1e jaar
– Monitor patiënten en hun naasten ook op langere termijn. Problemen komen vaak pas naar voren als mensen hun ‘gewone leven’ weer gaan oppakken, en dat is vaak pas na drie tot zes maanden.
– Ook is geleerd dat de onzichtbare problemen veel aandacht verdienen. Stemming, cognitieve en stressklachten (met name ook PTSS bij covid-19) bepalen hoe het met mensen uiteindelijk gaat (terugkeer naar werk, hobby’s, sociale relaties). Gebruik korte screeningslijsten.
– Vergeet niet de naasten van de patiënt, vraag hoe het met hen gaat en bied support aan in iedere behandelfase.

Samenwerking is en blijft de noodzaak.
Het volledige artikel in Medisch Contact lees je hier
prof. dr. Anne-Visse-Meily
prof. dr.Jan Geertzen